Sağlığın tanımı için; Dünya Sağlık Örgütü bedenen ve ruhen tam bir sağlık durumu olarak adlandırmaktadır. İyi bir yaşam için sağlıklı beslenme ve egzersiz en az stressiz bir yaşam kadar önemlidir. Yeterince uyumak, fiziksel ve zihinsel stresi azaltmaya ve yaşam kalitenizi artırmaya yardımcı olabilir. Kaliteli bir şekilde uyuyamamaktan şikayetçiyseniz bu sorundan kurtulmanız hiç de zor değil. Özellikle sağlıklı bir beslenme planı, sağlıklı bir şekilde uyumanıza yardımcı olabilir.
Bu alandaki bir dizi bilimsel çalışma, düzensiz, uykusuz uyuyan kişilerin daha yavaş metabolizmalara sahip olduğunu, uyuyamadıkları için gece geç saatlerde enerji yoğun yiyecekler yediklerini ve bunun sonucunda daha hızlı kilo aldıklarını göstermiştir.
Başka bir çalışmada geç yatmanın fast food tüketimini artırdığı, sebze tüketimini azalttığı ve fiziksel aktivite ile ilişkili olduğu görülmüştür. Ortalama en az 6,5 saat uyuma alışkanlığı geliştiren 18-50 yaş arası 96 sağlıklı kişiyle yapılan 7 günlük bir araştırmaya göre; geç yatma, aşırı fast food tüketimi de sebze alımının azalmasına ve özellikle de erkeklerde fiziksel aktivitenin azalmasına neden olmuştur. Bulgulara göre geç yatmak beslenme kalitesinin düşmesine ve obeziteye yol açabiliyor.
Bu sorunun garip geldiğini biliyorum ama araştırmalar, açlık ve uykusuzluk arasında da bir ilişki olduğunu gösteriyor. Yeterince kaliteli uyku alamadığımız zaman vücudumuz açlık hormonlarını düzenlemek için mücadele eder. Açlık hormonu ghrelindeki artışlar ve tokluk hormonu leptindeki azalmalar acıkmamıza neden olur.
Başka bir çalışmada, uyku yoksunluğunun tatlı, tuzlu ve yağlı yiyecekler yeme isteğini artıran endokannabinoidler adı verilen kimyasalları uyardığından bahsedilmiştir. Kısacası, fiziksel olarak aç olmasanız bile uykusuz kaldığınızda kendinizi aç hissettiğinizi gösteren araştırmalar bulunmaktadır.
Yeme Düzeni Nasıl Olmalı?
Yiyecekler de uykuya geçişte önemli bir rol oynar. Uykuya dalmakta zorluk çekiyorsanız, yatmadan 1-2 saat önce yiyecek alımınızı azaltmak en iyisidir. Önemli olan neyi, ne zaman ve ne kadar yediğinizdir. Yatmadan en geç 1-2 saat önce yağlı, şekerli, baharatlı ve aroması kuvvetli yiyecekler yerine uykuya geçişi kolaylaştıran hafif yiyeceklere öncelik verilebilir.
Biyolojik Saatinizi Geçirmeyin
Vücut saatlerimizi her gün aynı saatte yatmaya alıştırmalıyız. Elbette hayatımız her zaman bu duruma uygun olmayabilir ama önemli olan ritmi yakalamaktır.
Düşük Kalorili Büyük Hacimli Besinleri Tüketin
Yatmadan önce uykunuzu rahatsız etmeyecek hafif bir şeyler yiyin. Akşam yemeğinden iki saat sonra bir parça mevsim meyvesi ile birlikte hafif yoğurt veya süt içmek çok besleyicidir. Ayrıca ılık süte bir tutam tarçın ekleyerek sakinleştirici bir etki sağlayabilirsiniz.
Kafeinden Uzak Durun
Bitki Çayı İçin Kafeinli içeceklerden kaçının. Kedi otu, yel değirmeni, yulaf sapı ve papatya bitkilerini kullanmak uykusuzluk çeken insanlara yardımcı olabilir.
Stres Yapmayın
Su, stresin atılmasında en önemli yardımcılardan biridir. Stresi azaltmak için oda sıcaklığında su için, ellerinizi yıkayın ve ılık bir banyo yapın. Sizi mutlu eden olayları, insanları ve anları hayal ederek uykuya dalın.
Alkol Tüketmemeye Özen Gösterin
Fermente içecekler bazı kişilerde baş dönmesine neden olurken, bazı kişilerde ani enerji dalgalanmalarına neden olabilir. Özellikle enerji içecekleri veya bunlarla birlikte hazırlanan alkollü içecekler gece insanlara enerji verebilir ve uyku kalitesinin düşmesine neden olabilir.
Vitaminsiz Kalmayın
Uykusuzluk veya aşırı uyku hali vücuttaki bazı vitamin ve minerallerin eksikliğini gösterebilir. Bu durumun kesin sebebini öğrenmek için kan testi yaptırmalı ve uzman kontrolünde gerekli desteği almalısınız.
Hareketli Olun
Kafanızdaki sıkıntıları unutturacak, uykuya dalacak, fazla enerjinizden kurtulmanıza yardımcı olacak bir spor programına katılabilirsiniz.
Süt, muz, badem gibi besinler magnezyum minerali ve triptofan adlı aminoasit içerikleriyle uykuya geçişi kolaylaştıran besinler arasında yer alırlar. Ayrıca muz sakinleştirici ve uyku düzenleyici hormanlar olan seratonin ve melatonin kaynağı olan amino asit ve triptofan içerir.